Regiobouwmeester Enno Zuidema presenteert zijn 100-dagenadvies

Groningen doorgeven | Meer ruimtelijke kwaliteit in de versterkingsopgave

Begin september startte Enno Zuidema als regiobouwmeester bij Nationaal Coördinator Groningen. Een direct gevolg van maatregel 13 die het kabinet nam als reactie op de parlementaire enquête. Als regiobouwmeester heeft Enno een onafhankelijke positie en geeft hij – gevraagd en ongevraagd – advies over de versterkingsopgave die NCG uitvoert. Na 100 dagen geeft hij advies over hoe we tijdens de versterking meer aandacht kunnen geven aan ruimtelijke kwaliteit.

Enno: ‘Mijn ervaringen in de eerste 100 dagen heb ik de vorm gegeven van een advies in 10 punten. Dit advies moet nu besproken worden met NCG, de regio en EZK. Op basis van deze gesprekken wordt bekeken hoe we hier mee verdergaan. Mijn intentie is dat het advies zó doorwerkt in de versterkingsopgave dat het karakter van Groningen behouden blijft, nieuw erfgoed kan ontstaan, mensen zich gehoord en begrepen voelen, hun thuis kunnen behouden en zich geborgen weten in hun leefomgeving en gemeenschap.’

Een samenvatting van het advies vindt u onder de foto. Onderaan deze pagina kunt u het gehele advies ook downloaden. 

Samenvatting 100-dagenadvies

Enno Zuidema begon in september 2023 als Regiobouwmeester Groningen bij NCG. De nieuwe functie vloeit voort uit de Kamerbrief ‘Nij Begun’ van april 2023: de reactie van het kabinet op het rapport ‘Groningers boven gas’ van de parlementaire enquête aardgaswinning Groningen.

De Regiobouwmeester geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de Nationaal Coördinator Groningen over de ruimtelijke kwaliteit van de versterkingsopgave. Met zijn Atelier dat sinds begin 2024 in opbouw is, geeft Zuidema hier invulling aan. Binnen NCG en samen met de maatschappelijke partners in het aardbevingsgebied.

De ervaringen die Enno Zuidema in de eerste maanden heeft opgedaan, bundelt hij nu in een ‘100- dagenadvies’. Hij constateert dat de wijzigingen die al ingezet zijn in de versterkingsaanpak fundamenteel zijn: meer samenhangend en gebiedsgericht, met een gelijktijdige verduurzamingsslag en door naast de bewoners te gaan staan. Het is zaak de komende tijd grote stappen te maken op het vlak van gebiedsgericht werken, meer aandacht voor de kwaliteit van de leefomgeving en het behoud van het karakter van Groningen. Zuidema formuleert daartoe een advies in 10 punten.

In 2024 zal het Atelier Regiobouwmeester op een heel aantal punten ondersteuning bieden aan NCG, overheden, woningcorporaties, bewoners, bouwers en andere betrokkenen bij de versterkingsopgave. Het Atelier zal daar ook concrete instrumenten voor aandragen en ontwikkelen.

Het advies in 10 punten

  1. Sloop zo min mogelijk, ga standaard uit van de bestaande bouw. Met de combi van versterking en verduurzaming.
  2. Stimuleer de ontwikkeling van een nieuwe architectuur. Sluit wel aan bij de bestaande ruimtelijke structuur van dorpen en steden.
  3. Werk gebiedsgericht en vul de versterking per deelgebied met de bewoners in.
  4. Stimuleer het schrijven van wijk- en dorpsvisies. Bewoners geven hiermee invulling aan de toekomst van hun wijk of dorp.
  5. Start het gesprek met de bewoners anders. Vlieg de toekomst samen breed aan.
  6. Laat bewoners een architect kiezen bij zware versterking en sloop-nieuwbouw. Doe dit zo vroeg mogelijk.
  7. Heroverweeg de ‘input-financiering’. Deze draagt niet bij aan ruimtelijke kwaliteit en het behoud van karakter.
  8. Versnel het vergunningsproces – het kan! Check vooraf alle kaders en eisen en maak deze tot uitgangspunt bij alle bouwplannen.
  9. Voer ontwerpend onderzoek uit voor kennisontwikkeling en -deling. En schaal de uitkomsten vervolgens op.
  10. Gebruik prijsvragen om creativiteit los te maken. Verbind daarbij verschillende disciplines.