’Wij hebben gezegd dat wij geen verstand van de technische dingen hebben. We gaan uit van jullie expertise.’
Aan het woord
Gretha en Aljo wonen sinds 1978 in een bijzondere woning met een rijke geschiedenis. In het begin was het een oude boerderij. Later werd het de woning van een dominee. De woning heeft twee verdiepingen en een zolder en is sinds 1820 niet veranderd. De laatste dominee woonde er in 1956. Het gebouw heeft zelfs de Tweede Wereldoorlog meegemaakt. Gretha vertelt: ’Voor de Duitsers zich terugtrokken in april 1945 waren ze nog in het gebied rondom onze woning. Er zaten veel mensen in de kelder, waaronder een Joods echtpaar dat op zolder schuilde. Ze hebben het overleefd, ondanks het gevaar.’
Van bejaardentehuis tot woning
Na de oorlog was het huis in de jaren vijftig en zestig een bejaardentehuis van het Leger des Heils, onder de naam Amyhoeve. In de jaren zeventig was er een brand in een psychiatrische instelling in de buurt. Daardoor werden de eisen voor brandveiligheid strenger en werd het gebouw afgekeurd als bejaardentehuis. De woning kwam leeg te staan totdat Gretha en Aljo het in 1977 kochten en renoveerden. Gretha herinnert zich: ’Het was een enorme gok voor ons, maar we vonden deze plaats zo mooi. We houden niet van strakke huizen, maar juist van het unieke.’
Het bleek toch een rijksmonument
Toen Gretha en Aljo bij de gemeente informeerden, kregen ze te horen dat het huis niet op de lijst van rijksmonumenten stond. Maar na de renovatie bleek het toch een rijksmonument te zijn. ’Tot op de dag van vandaag geen spijt van gehad‘, zegt Gretha. Aljo voegt toe: ’We hebben veel vernieuwingen en verbeteringen doorgevoerd. We zijn ook lid van de Monumentenwacht en elk anderhalf jaar komt een medewerker het gebouw inspecteren. We kregen veel complimenten dat we het gebouw goed onderhouden.’
De woning had versterking nodig
Eind 2019 kregen Gretha en Aljo bericht van Nationaal Coördinator Groningen (NCG). NCG wilde onderzoeken of het gebouw versterking nodig had. ’We wilden niet jaren wachten en wilden gelijk doorpakken, zodat het zo snel mogelijk en zo goed mogelijk versterkt zou worden‘, vertelt Gretha. Ze nodigden een inspecteur van de Monumentenwacht uit om hen bij te staan in gesprekken met de gemeente en NCG. Na verschillende overleggen met alle betrokken partijen, waaronder de constructeur, architecten en Monumentenzorg, werd besloten tot versterking.
Vertragingen en uitdagingen
Het werk voor de versterking begon in november. Iets later dan verwacht door een asbestsanering. Dit zorgde ervoor dat Gretha en Aljo een tijdje in de kou zaten. Gretha legt uit: ’We hebben wat kacheltjes aan gehad en toen was het prima te doen. NCG bood een tijdelijk verblijf in een hotel aan, maar daar hadden we geen zin in.’
Tijdens de versterking zijn er verschillende aanpassingen aan het huis uitgevoerd. Allereerst zijn er rondom het huis muurankers geplaatst om de verbinding tussen het dak en de muren sterker te maken. Bij het voorhuis zijn zowel de vloer als de schoorstenen aangepakt en sterker gemaakt. In de schuur is de constructie versterkt om de stabiliteit van het gebouw te beschermen. De brandmuur, die zich tussen de schuur en het voorhuis bevindt, bleek een uitdaging. De Rijksmonumentendienst eiste dat de prachtig gemetselde muur origineel en in zicht blijft. Op verschillende plaatsen zaten gaten en de muur sloot niet goed aan. De brandmuur is opnieuw ingemetseld. Voor de stabiliteit is er een raamwerk tegenaan gezet.
Terugkijken op een positieve samenwerking
Gretha en Aljo zijn zeer tevreden over het hele proces. ’Wij hebben gezegd dat wij geen verstand van de technische dingen hebben. We gaan uit van jullie expertise. En dat is goed gegaan. Communicatie met alle partijen is heel fijn verlopen‘, zegt Gretha. Aljo vult aan: ’Wij vonden het heel belangrijk dat we in ons huis konden blijven wonen tijdens de versterking. Het werk kon gewoon worden gedaan en wij konden thuis blijven wonen.’
De versterking is sinds eind april 2024 klaar. Dit werd gevierd met een hapje en een drankje in de mooi opgeknapte zijkamer. Gretha en Aljo zijn erg tevreden met het resultaat en zijn trots op hun goed onderhouden woning. ’Wij hebben gelijk tegen elkaar gezegd: we laten dit niet onder onze huid kruipen‘, aldus Gretha. Aljo concludeert: ’Ons grote voordeel was dat we ons huis goed hebben onderhouden. Dan krijg je ook geen discussie met elkaar.’